- Nar bitkisinin əsas xəstəlikləri və mübarizə yolları
- Nar bitkisinin əsas xəstəlikləri və mübarizə yolları
- İstixana şəraitində pepino mozaika virusunun yayılma yolları
- İstixana şəraitində pepino mozaika virusunun yayılma yolları
- Fındıq bağlarında rast gəlinən fındıq yastıcası zərərvericisi ilə mübarizə üsulları
- Fındıq bağlarında rast gəlinən fındıq yastıcası zərərvericisi ilə mübarizə üsulları
- 12 May - Beynəlxalq Bitki Sağlamlığı Günüdür
- 12 May - Beynəlxalq Bitki Sağlamlığı Günüdür
- AQTİ mütəxəssisləri Afrika yemiş milçəyinin ekspress risk təhlilini aparıb
- AQTİ mütəxəssisləri Afrika yemiş milçəyinin ekspress risk təhlilini aparıb
- Sitrus bitkilərinin karantin xəstəlikləri və qabaqlayıcı tədbirlər
- Sitrus bitkilərinin karantin xəstəlikləri və qabaqlayıcı tədbirlər
Ölkəmizdə karantin tətbiq edilən zərərli orqanizmlər üzrə risklərin idarəedilməsi məqsədilə karantin tətbiq edilən zərərli orqanizmlərin elmi risk təhlili davam etdirilir. Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) Elmi tədqiqat və risklərin qiymətləndirilməsi departamentinin Bitki sağlamlığı şöbəsi tərəfindən daxili karantin obyekti olan Şərq meyvəyeyəni (Grapholita molesta, Busck, 1916) xəstəliyinin elmi risk qiymətləndirilməsi aparılıb.
Sənəddə Şərq meyvəyeyəni zərərvericisinin bərk və yumşaq çəyirdəkli meyvə bitkiləri becərilən 47 ölkədə meyvə ağaclarının təhlükəli zərərvericisi olduğu, Azərbaycanda ilk dəfə 1965-ci ildə Xaçmaz rayonunda şaftalı ağaclarında aşkar edildiyi qeyd olunur.
Aparılan hesablamalara görə şərq meyvəyeyəninin tırtılları heyva və ərik ağaclarına 45-50%, tezyetişən şaftalı sortlarına 28-36%, gecyetişən şaftalı sortlarına 50-60% və bəzi hallarda isə heyva ağaclarına 80-90% zərər verir.
Risk qiymətləndirilməsi sənədində şərq meyvəyeyəninin vurduğu ziyanın tinglərdə və cavan ağaclarda daha çox nəzərə çarpdığı, zərərvericinin şaftalı, xüsusən də gecyetişən şaftalı sortları, nektarin ağaclarını daha çox zədələdiyi, zədələnmiş zoğların uc hissəsinin quruduğu öz əksini tapıb. Qeyd olunur ki, belə zədəli zoğlar çox olduqda ağaclar həddindən artıq kollanır, sürfənin meyvəni tərk etdiyi dəliyin və onun ətrafı qətranla örtülür. Zədələnmiş meyvələrdə tamlığı pozulmuş toxumalarda ikincili infeksiyaların (xüsusən də göbələk mənşəli) səbəb olduğu xəstəliklərin inkişafı üçün əlverişli şərait yaranır. Zərərvericinin sürfəsinin meyvəni bu şəkildə zədələməsi onun əmtəəlik keyfiyyətinin aşağı düşməsinə və məhsul itkisinə səbəb olur.
Aşağıdakı sənədə daxil olaraq Şərq meyvəyeyəninin (Grapholita molesta (Busck, 1916)) Azərbaycan üçün daşıdığı riskin qiymətləndirilməsi ilə bağlı ətraflı məlumat əldə edə bilərsiniz.